Ἀκούσιες καί ἑκούσιες θλίψεις

ΑΚΟΥΣΙΕΣ ΚΑΙ ΕΚΟΥΣΙΕΣ ΘΛΙΨΕΙΣ

Ἀρχ. Σάββας Ἁγιορείτης

«Κακοπάθεια καί ταπείνωση ἀπαλλάσσουν τόν ἄνθρωπο ἀπό ὅλα τά πάθη», διδάσκει ὁ Ἅγιος Μάξιμος ὁ Ὁμολογητής. Καί συνεχίζει: «Ἡ μέν κακοπάθεια ἀφαιρεῖ τά σωματικά, ἡ δέ ταπείνωση τά ψυχικά πάθη. Ὅλοι οἱ Ἅγιοι διά μέσου αὐτῶν τῶν μέσων εἵλκυσαν τήν Θεία Χάρη καί καθαρίστηκαν ἀπό κάθε “μολυσμό σαρκός καί πνεύματος”. Στήν συνέχεια, πάλι διά τῆς Θείας Χάριτος, φωτίστηκαν καί θεώθηκαν».

Ὁ Ἴδιος ὁ Κύριος ἔζησε μέ ἄκρα κακοπάθεια καί ταπείνωση δίνοντάς μας τό σωστό πρότυπο ζωῆς γιά νά τό μιμηθοῦμε.

Ἡ διπλότητα τῆς ὀδύνης. ΑΡΧΙΜ ΕΥΣΕΒΙΟΣ ΒΙΤΤΗΣ.

Οδύνη παρουσιάζεται με δύο μορφές. Είναι και ψυχική και γι' αυτό κρυφή και αφανής και "κατ` αίσθησιν", με σωματικό χαρακτήρα, και γι' αυτό φανερή και έκδηλη. Η ψυχική λύπη κυριεύει όλο το βάθος της ψυχής. Τέτοια λύπη προκαλεί π.χ. ο συνειδησιακός έλεγχος. Η φυσική λύπη εκδηλώνεται ως σωματικός πόνος και εκδηλώνεται διά μέσου των αισθήσεων. Το βάρος των αλγεινών συνθηκών ή παραγόντων πιέζει κατά κάποιο τρόπο τις αισθήσεις που χάνουν τη φυσική τους άνεση συμπιεζόμενες.

Υπάρχει όμως πολύ μεγάλη διαφορά στους δύο αυτούς πόνους. Η διαφορά έγκειται στο αποτέλεσμά τους. "Την κατά ψυχήν λύπην τέλος είναι (φησίν) της κατ` αίσθησιν ηδονής. Εκ γαρ ταύτης συνίσταται λύπη ψυχής. Ώσπερ ουν και κατά ψυχή ηδονής τέλος εστίν η κατά σάρκα λύπη. Ψυχής γαρ ευφροσύνη σαρκός γίνεται λύπη λέει ο άγιος Μάξιμος. Αποτέλεσμα της ηδονής των αισθήσεων είναι η λύπη και η οδύνη της ψυχής. Και αποτέλεσμα της ηδονής της ψυχής είναι η λύπη της σάρκας. Όταν ευφραίνεται η ψυχή, λυπάται η σάρκα. Επεξηγώντας ο ίδιος άγιος τα πιο πάνω προσθέτει:

Ὀργή

«ΟΡΓΗ»

Ἀπό τό βιβλίο «ΑΠΑΝΘΙΣΜΑ ΕΠΙΣΤΟΛΩΝ»

Ὁσίου Θεοφάνους τοῦ Ἐγκλείστου

Μαλώσατε μέ τόν Ν.Ν. Καί δέν συμφιλιωθήκατε; Προσπαθῆστε νά διευθετῆτε πάντοτε τά πράγματα μέ πνεῦμα πραότητος καί νά διαγράψετε ἀπό τό λεξιλόγιο σας τήν φιλονικία.

Στόν κόσμο μας τίποτε δέν ὑπάρχει ἄξιο λόγου γιά νά φιλονικεῖ κανείς παρά μόνο γιά τήν σωτηρία τῆς ψυχῆς του. Συχνά νά ἐπαναλαμβάνετε τά λόγια του Κυρίου: «Τί γάρ ὠφελεῖται ἄνθρωπος ἐάν τόν κόσμον ὅλον κερδίσῃ, τήν δέ ψυχήν αὐτοῦ ζημιωθῇ;» (Ματθ. 16, 26).

Πρέπει πολύ ν’ ἀγωνισθῆτε κατά τοῦ πάθους τῆς ὀργῆς. Νά προσεύχεσθε θερμά στόν Κύριο νά σᾶς εὐσπλαγχνισθῇ καί νά σᾶς θεραπεύσῃ. Γιά νά ἐξαλειφθῇ μιά τόσο εὔφλεκτη ἐρεθιστικότητα δέν ἀρκοῦν οἱ ἀνθρώπινες δυνάμεις. Χρειάζεται νά βοηθήσῃ ὁ ἴδιος ὁ Θεός. Ἀλλά γιά νά ἐπέμβῃ ὁ Θεός πρέπει νά δῇ καί τήν δική μας ἐπίμονη ἀγωνιστική προσπάθεια. Ἀγωνισθῆτε λοιπόν καί εὐχηθῆτε καί γιά μένα.

Ἁπλά καί ὡφέλιμα!

Ἕνας λαϊκὸς ἱεροκήρυκας, θεολόγος, ταξίδεψε κάποτε ἀπὸ τὸν Πειραιᾶ γιὰ ἕνα νησάκι τοῦ Ἀργοσαρωνικοῦ. Θὰ μιλοῦσε στὸν κεντρικὸ ἱερὸ Ναὸ τῆς πόλεως τὸ βράδυ στὸν Ἑσπερινὸ καὶ τὸ πρωὶ στὴν θεία Λειτουργία.
Ὁ Ναὸς ἦταν φροντισμένος, περικαλλὴς ἐξωτερικὰ καὶ ἐσωτερικά, εἶχε πολὺ ὡραῖες βυζαντινὲς εἰκόνες, τέμπλο, ὅλα ὅλα ὡραῖα. Τὴν ὥρα τοῦ Ἑσπερινοῦ ὁ ἱεροκήρυκας ἀφοῦ προσκύνησε τὶς εἰκόνες, χαιρέτησε τὸν χορὸ τῶν ἱεροψαλτῶν καὶ πρόσεξε ὅτι κάποιος ἦταν τυφλὸς στὸ χορό. Προχώρησε πρὸς τὸ Ἱερό, ὁ κόσμος ἦταν λίγος. Ὁ ἱερέας τὸν ἀνέμενε, τὸν καλοδέχτηκε, κι ἐκεῖνος ἀφοῦ ἀσπάστηκε τὸ χέρι του, ἀσπάστηκε καὶ τὸν Ἐσταυρωμένο πίσω ἀπὸ τὴν Ἁγία Τράπεζα καὶ κάθισε σὲ μιὰ ἄκρη τοῦ Ἱεροῦ.

Τά πάθη εἶναι κίνηση ἐνάντια στήν ἀγάπη

 

ΤΑ ΠΑΘΗ ΚΑΙ Η ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΠΩΣ ΘΕΡΑΠΕΥΟΝΤΑΙ 

 

Τά πάθη εἶναι κίνηση ἐνάντια στήν ἀγάπη

Σύμφωνα μέ τούς λόγους τοῦ Κυρίου, ὁ Ὁποῖος μᾶς διέταξε νά «ἀγαπήσουμε τούς ἀδελφούς μας καθώς κι Ἐκεῖνος μᾶς ἀγάπησε» (δηλ. μέχρι θανάτου!), θά πρέπει νά ἀγαπήσουμε τούς πάντας, περισσότερο καί ἀπό τήν ζωή καί τήν ὕπαρξή μας. Ὀφείλουμε νά ξεπεράσουμε καί τό λεγόμενο ἔνστικτο τῆς αὐτοσυντηρήσεως, προκειμένου νά διασώσουμε τήν ἀγάπη μας πρός τόν Θεό καί πρός τόν συνάνθρωπο μας. Ἄν χρειαστεῖ, θά πρέπει νά δώσουμε καί τήν ζωή μας γιά χάρη τῶν ἀδελφῶν μας.

Τά πάθη μᾶς ἀποπροσανατολίζουν, μᾶς ἀπομακρύνουν ἀπό τόν Θεό καί τούς συνανθρώπους μας, μᾶς διαστρέφουν.

Ἡ θάλασσα τοῦ βίου

ΜΠΡΟΣΤΑ στα μάτια μου απλώνεται η μεγαλόπρεπη θάλασσα. Εδώ, στον βορρά, είναι σχεδόν πάντα θολή και φουρτουνιασμένη. Κάπου-κάπου, όμως, γίνεται πανέμορφη. Πλατιά θάλασσα! Βαθιά θάλασσα! Τραβάς τα βλέμματα, τραβάς και τις σκέψεις. Ακίνητος κοιτάζω τη θάλασσα για πολλή ώρα. Το θέαμα είναι μονότονο. Ωστόσο το βλέμμα και οι σκέψεις μου δεν μπορούν να ξεκολλήσουν απ' αυτήν πλέουν στην απεραντοσύνη της, βουλιάζουν στα νερά της, φτάνουν στον βυθό της. Τί έμπνευση κρύβεται στη θάλασσα! Τί πληρότητα αισθάνεται ή ψυχή, όταν τα μάτια ευφρανθούν και χορτάσουν από την παρατήρηση της θάλασσας! Άς ατενίσουμε, αδελφοί, άς ατενίσουμε τη θάλασσα από το καταφύγιο της μονής μας, πού το χέρι της πρόνοιας τού Θεού την τοποθέτησε σε μιάν ακτή.

Πίσω από τη θάλασσα υπάρχει μια άλλη «θάλασσα»: ή πρωτεύουσα του κραταιού Βορρά. .

Ἐργασία καί προσευχή. Ἡ πρώτη διώχνει τήν πλήξη καί ἡ δεύτερη τή θλίψη.

Στό κακοτράχαλο μονοπάτι τῶν θλίψεων θυμόμαστε τόν Θεό καί ζητᾶμε ταπεινά τή βοήθειά Του.

«Η ΤΕΘΛΙΜΜΕΝΗ ΟΔΟΣ ΤΗΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗΣ ΖΩΗΣ»
Ὁσίου Θεοφάνους τοῦ  Ἐγκλείστου
ΧΕΙΡΑΓΩΓΙΑ ΣΤΗΝ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΖΩΗ
[ἀποσπάσματα ἐπιστολῶν]

      Ἀπό τά πρῶτα βήματα τῆς χριστιανικῆς του ζωῆς ὁ ἄνθρωπος συναντάει πολλές δυσκολίες. Καί ὅσο προχωράει, τόσο μεγαλώνουν οἱ δυσκολίες. Τό εἶπε, ἄλλωστε, ὁ Κύριος: «Στενή ἡ πύλη καί τεθλιμμένη ἡ ὁδός ἡ ἀπάγουσα εἰς τήν ζωήν» (Ματθ. 7, 14).
Ὅποιος, λοιπόν, ἀποφασίζει νά τραβήξει αὐτόν τό δρόμο καί νά περάσει αὐτή τήν πύλη, πρέπει νά ὁπλιστεῖ μέ μεγάλη ἀνδρεία, γιά ν ἀντιμετωπίσει νικηφόρα κάθε λογῆς ἐπιθέσεις, ἀντιδράσεις, ἐμπόδια καί πειρασμούς .