Τό θέμα μας σήμερα, ἀγαπητοί ἀδελφοί, εἶναι οἱ δαίμονες καί οἱ πανουργίες τους. Ὑπάρχει ἕνα πάρα πολύ σημαντικό βιβλίο τοῦ Μεγάλου Ἀθανασίου «Ὁ βίος τοῦ Ἁγίου Ἀντωνίου», ὁ ὁποῖος ἤτανε καί εἶναι ὁ θεμελιωτής τοῦ μοναχισμοῦ, Αἰγύπτιος στήν καταγωγή καί εἶχε πάρα πολύ ἁγία ζωή καί πλούσια πνευματική ἐμπειρία. Γι’ αὐτό καί μᾶς μιλάει αὐθεντικά γιά τούς δαίμονες καί τίς πανουργίες τους. Ὅλα αὐτά τά συγκέντρωσε ὁ Μέγας Ἀθανάσιος καί μᾶς τά ἄφησε, δόξα τῷ Θεῷ, καταγραμμένα στόν βίο τοῦ Ἁγίου Ἀντωνίου.
Ἀξίζει λοιπόν νά ἐγκύψουμε καί σ’ αὐτά συνεχίζοντας αὐτή τή σειρά τῶν ὁμιλιῶν πού κάνουμε πάνω στόν πονηρό, στά τελώνια καί στούς δαίμονες, στόν θάνατο, στίς μεταθανάτιες ἐμπειρίες καί στίς ὁράσεις πού βλέπουν πολλές φορές οἱ μελλοθάνατοι καί αὐτοί οἱ ὁποῖοι ἔχουν μία ἐπιθανάτια ἤ μεταθανάτια ἐμπειρία. Εἴχαμε πεῖ, ὅτι τά πιό πολλά ἀπό αὐτά ἀφοροῦν σέ τεχνάσματα τῶν δαιμόνων, παρόλο πού παρουσιάζονται, ὅπως λέει καί ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, ὡς ἄγγελοι φωτός οἱ δαίμονες καί ἐξαπατοῦν πολλούς. Μάλιστα οἱ Προτεστάντες, οἱ ἑτερόδοξοι καί ἄθεοι ἀκόμα, ἄνθρωποι ἄλλων θρησκειῶν, ἔχουν ἐμπειρίες πού μοιάζουν μέ παράδεισο. Βλέπουν φωτεινά ὄντα πού μοιάζουν μέ Ἀγγέλους ἤ καί μέ τόν Χριστό τόν ἴδιο. Αὐτοί, βέβαια, ἀνάλογα μέ τό περιεχόμενο τῆς ψυχῆς τους καί μέ τό τί περιμένουν νά δοῦν, τά ἑρμηνεύουν, καί νομίζουν ὅτι βλέπουν ἀγγέλους ἤ τόν Χριστό. Ἀλλά ὅλα αὐτά εἶναι ἀταίριαστα μέ τήν ἐμπειρία τῶν Ἁγίων μας, οἱ ὁποῖοι εἶχαν ἀληθινές - γνήσιες ἐμπειρίες -νά τό ποῦμε ἔτσι- τοῦ ὑπερφυσικοῦ ἤ τοῦ μεταφυσικοῦ, εἶχαν τήν διάκριση τῶν πνευμάτων, καί ἔτσι μᾶς μιλοῦν αὐθεντικά γιά τό πῶς ἐμφανίζονται οἱ Ἄγγελοι, γιά τό πῶς ἐμφανίζονται οἱ δαίμονες καί γιά τό πῶς ἀκόμα ἔρχονται ὁ Χριστός καί οἱ Ἅγιοι, ἀλλά κατά κανόνα μόνο στούς ἁγίους καί ὄχι στούς τυχόντες, στούς αἱρετικούς, στούς ἄθεους, στούς ἑτερόθρησκους. Σ’ αὐτούς κατά κανόνα ἐμφανίζονται δαίμονες καί τούς παραπλανοῦν.
«Πρῶτα, λοιπόν», λέει ὁ Ἅγιος Ἀντώνιος, «ἅς ξέρουμε, ὅτι οἱ δαίμονες, ὄχι γιατί λέγονται δαίμονες, ἔτσι κι ἔγιναν. Διότι ὁ Θεός δέν ἔκαμε τίποτα κακό. Καλοί πλάσθηκαν κι αὐτοί». Δέν πλάστηκαν δηλαδή ὡς δαίμονες, ὡς διάβολοι, ὡς πονηρά πνεύματα, ἀλλά ὡς ἀγαθά πνεύματα.