Πῶς λειτουργεῖ θεραπευτικά ἡ ἄσκηση
Μέ τήν ἄσκηση ταπεινώνεται ὁ ἄνθρωπος, ὠφελεῖται ἡ ψυχή καί γίνεται δεκτική τοῦ θείου ἐλέους, τῆς θείας Χάρης. Παράλληλα, ἐπεσήμαινε ὁ Ἅγιος Πορφύριος, ὠφελεῖται καί τό σῶμα1.
Ὁ ἄνθρωπος πού κοπιάζει σωματικά, ταπεινώνει τό σῶμα. Μαζί μέ τό σῶμα συνταπεινώνεται καί ἡ ψυχή, ἐπειδή αὐτά τά δύο εἶναι ἀλληλένδετα. Ἡ κατάσταση τοῦ σώματος ἐπηρεάζει καταλυτικά, διαμορφώνει καί τήν κατάσταση τῆς ψυχῆς. «Διαφορετικά αἰσθάνεται ὅποιος κάθεται σέ θρόνο καί διαφορετικά ὅποιος κάθεται στήν κοπριά»2, λέγει ὁ Ἀββᾶς Ἰωάννης τῆς Κλίμακος στό ὁμώνυμο βιβλίο του. Ἡ ταπείνωση τῆς ψυχῆς προκαλεῖ τήν ἔλευση τῆς Θείας Χάρης σύμφωνα μέ τόν Πνευματικό νόμο: «Ὁ Θεός στούς ταπεινούς δίνει χάρη, ἐνῶ στούς ὑπερήφανους ἀντιτάσσεται»3. Ἡ Θεία Χάρη τότε θεραπεύει τήν ψυχή καί τό σῶμα τοῦ ἀνθρώπου.
Ἔλεγε, ὁ πολύ κοπιάσας σωματικά Ἅγιος: «ἡ πολλή προσπάθεια, ἡ κίνηση, ὁ κόπος, ἡ δράση εἶναι ἀρετή»4. Ἀντίθετα, «ἡ νωθρότητα εἶναι ἀρρώστια, εἶναι ἁμαρτία»5. Ἡ χαρά καί ἡ μακαριότητα ἔρχεται, ὅταν ὁ ἄνθρωπος πάψει νά ζεῖ ρέμπελα, ἀκατάστατα καί ἀνευλαβῶς. «Ὅσο ἀπερίσκεπτοι εἶστε», δίδασκε, «τόσο θά βασανίζεσθε. Ἀντίθετα, ὅσο εὐλαβεῖς καί προσεκτικοί, τόσο εὐτυχεῖς»6. Ἡ προθυμία γιά τόν σωματικό κόπο συμβάλλει ἀποφασιστικά στήν πνευματική πρόοδο τοῦ πιστοῦ.
Πνευματικό παιδί τοῦ παραπονιόταν ὅτι κουράστηκε, διότι ἔκαναν πολλές δουλειές στό μοναστῆρι, ἐκεῖνες τίς ἡμέρες: «Δέν ἔχω δύναμη νά σηκώσω τά πόδια καί τά χέρια μου. Τί χρειάζονται τόσες δουλειές στό μοναστῆρι;». Πῆρε σοβαρό ὕφος καί ἀπάντησε εὐθέως:
