Συντριβή καί κατάνυξη

(Επιλογή και διασκευή ψυχωφελών κειμένων από το βιβλίο “ΑΜΑΡΤΩΛΩΝ ΣΩΤΗΡΙΑ” του μοναχού Αγαπίου Λάνδου του Κρητός)

ΠΩΣ ΘΑ ΣΩΘΟΥΜΕ

ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ

“Συντριβή και κατάνυξη”

Αυτός που ποθεί μ΄όλη του την καρδιά να επιστρέψει από την αμαρτία στον Κύριο, όπως ο άσωτος γιός στο πατρικό σπίτι, ας ξέρει πώς η πρώτη θύρα πού θα περάσει, είναι η συντριβή. Αυτή είναι η πιο ευπρόσδεκτη θυσία που μπορούμε να προσφέρουμε στο Θεό. “Ευάρεστη θυσία στο Θεό είναι η ψυχή που έχει συντριβεί από τη μετάνοια, ο Θεός δεν θ΄απορρίψει ποτέ μια καρδιά που έχει συντριβεί και ταπεινωθεί” (Ψαλμ. 50:19).

Η συντριβή έχει δύο όψεις, από το ένα μέρος τη μετάνοια για τα περασμένα αμαρτήματα, κι από το άλλο τη στέρεη απόφαση για τη μη επανάληψή τους. Αν, λοιποόν, μετανόησες αληθινά, πρώτα-πρώτα θα μισήσεις ολόψυχα τον προηγούμενο τρόπο της ζωής σου, όχι τόσο γιατί σε κρατούσε έξω από τη βασιλεία του Θεού ή γιατί φοβάσαι την κόλαση, αλλά γιατί πίκρανες τον πανάγαθο και αναμάρτητο Κύριο, που ενανθρώπησε και σταυρώθηκε για να σε λυτρώσει ακριβώς από την αμαρτία και τις ολέθριες συνέπειές της.

Η συντριβή, βέβαια, πού από το θάνατο ξαναφέρνει στη ζωή τον μετανοημένο αμαρτωλό, είναι θείο δώρο. Είναι χάρισμα του Αγίου Πνεύματος, που προσφέρεται μόνο στις καλοπροαίρετες και ταπεινές ψυχές. Για να το καταλάβεις, πρέπει να κάνεις κι εσύ κάτι, να φανερώσεις δηλαδή τη γνησιότητα και την ειλικρίνεια της μετάνοιάς σου. Μάζεψε το νου σου και συλλογίσου όλα όσα μπορούν να σου εμπνεύσουν μίσος για την αμαρτία και να φέρουν στην καρδιά σου κατάνυξη. Ποια είν΄αυτά; Εκείνα που αναφέρονται συνοπτικά στη συνέχεια.

α΄. Ο αναλογισμός των σφαλμάτων σου

Κάθε ώρα και στιγμή ν΄αναλογίζεσαι τις αμαρτίες και τα σφάλματά σου απέναντι στον πανάγαθο Θεό, που τόσο πλούσια σ΄έχει ευεργετήσει, χαρίζοντάς σου πρωταρχικά το ύψιστο αγαθό της ζωής.

Γιατί όμως σου χάρισε τη ζωή; Όχι, βέβαια, για να εργάζεσαι, να τρως, να χτίζεις σπίτια, να κάνεις δοσοληψίες, να μαζεύεις πλούτη, κι έπειτα να τ΄αφήνεις όλα με το θάνατο και να θάβεσαι για πάντα στο χώμα. Τι νόημα θα είχε κάτι τέτοιο;

Οἱ θλίψεις στή ζωή μας

(Επιλογή και διασκευή ψυχωφελών κειμένων από το βιβλίο “ΑΜΑΡΤΩΛΩΝ ΣΩΤΗΡΙΑ” του μοναχού Αγαπίου Λάνδου του Κρητός)

ΠΩΣ ΘΑ ΣΩΘΟΥΜΕ
ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ

“Οι θλίψεις στη ζωή μας”

Όλοι σχεδόν οι άνθρωποι υποφέρουν από διάφορες θλίψεις - φτώχεια, στενοχώρια, διωγμούς, συκοφαντίες, αρρώστιες. Αυτό τους κάνει να βαρυγγωμούν και να παραπονιούνται στον Κύριο, μη γνωρίζοντας πόσο ευεργετούνται από την ευσπλαχνία Του και τη δικαιοκρισία Του. Μερικοί μάλιστα, χτυπημένοι από βαρειά συμφορά ή αθεράπευτη ασθένεια, φτάνουν να βλαστημούν, οι ασύνετοι, και το Θεό και τη “μοίρα” τους και την ώρα που γεννήθηκαν! Και δεν καταλαβαίνουν πώς αυτή ακριβώς είναι η μεγαλύτερη συμφορά τους, γιατί, με την ανυπομονησία και τη δυσφορία και την οργή και τις βλαστήμιες τους, βλάπτουν θανάσιμα την ψυχή τους και στερούνται το πιο μεγάλο αγαθό, την ουράνια βασιλεία. Έτσι ζημιώνονται διπλά, γιατί και στη ζωή αυτή υποφέρουν, αλλά και στην άλλη θα βασανίζονται αιώνια.
Όταν ένας άνθρωπος βγει από τη μήτρα της μάνας του σ΄αυτόν τον κόσμο, η πρώτη φυσική του εκδήλωση είναι το κλάμα. Μά κι όταν φεύγει απ΄αυτόν τον κόσμο με το θάνατο, ο θρήνος πάλι τον συνοδεύει. Με δάκρυα μπαίνουμε και με δάκρυα βγαίνουμε από την κοιλάδα τούτη του κλαυθμώνος. Και όσο βρισκόμαστε σ΄αυτήν, αναρίθμητες φορές κλαίμε κι αναστενάζουμε με πόνο, βυθισμένοι σε βάσανα, θλίψεις, συμφορές, πένθη… Γι΄αυτό λέει ο σοφός Σειράχ, πώς “έχει επιβληθεί ζυγός στους απογόνους του Αδάμ, από τη μέρα που ο καθένας γεννιέται μέχρι τη μέρα που θα επιστρέψει στο χώμα” (40:1). Και μην πεις ότι γνωρίζεις τον τάδε ή τον δείνα άνθρωπο, που είναι ευτυχισμένος και δεν έχει τάχα κανένα πρόβλημα, γιατί το τι πόνο κλείνει μέσα της κάθε ψυχή, μόνο η ίδια το ξέρει -τι εσωτερικές συγκρούσεις, τι συνειδησιακά βάρη, τι κρυφούς καημούς…
Ξέροντας, λοιπόν, ότι δεν υπάρχει κανένας χωρίς θλίψεις, παρηγορήσου και σήκωσε τις δικές σου όχι μόνο αγόγγυστα, αλλά και με χαρά. Γιατί δεν υπάρχει άλλος τρόπος ωφελιμότερος και άλλος δρόμος συντομότερος για τη σωτηρία της ψυχής. “Είναι στενή η πύλη και γεμάτη δυσκολίες η οδός που οδηγεί στη ζωή” (Ματθ. 7:14). Και “πρέπει να περάσουμε από πολλές θλίψεις για να μπούμε στη βασιλεία των ουρανών” (Πράξ. 14:22). Αυτόν το δρόμο, άλλωστε, ακολούθησε και ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός πάνω στη γη, δρόμο θλίψεων πολλών και μεγάλων, που κατέληξε στο Γολγοθά και στο Σταυρό. Αν θέλουμε να είμαστε αληθινοί μαθητές και ακόλουθοί Του, δεν έχουμε παρά να σηκώσουμε κι εμείς το Σταυρό, όπως είπε ο ίδιος:
“Όποιος θέλει να με ακολουθήσει, ας απαρνηθεί τον εαυτό του, ας σηκώσει το σταυρό του κι ας με ακολουθήσει” (Μαρκ. 8 )

“Οἱ ἀρετές” (ἀπό τό βιβλίο “ΑΜΑΡΤΩΛΩΝ ΣΩΤΗΡΙΑ”)

Με πολλή σοφία και γνώση ο προφήτης Δαβίδ ορίζει το διπλό περιεχόμενο της ενάρετης πολιτείας, όταν συμβουλεύει: “Φύγε μακριά από το κακό και κάνε το αγαθό” (Ψαλμ. 33:15). Για την αποφυγή του κακού γράψαμε αρκετά στο πρώτο μέρος. Στο δεύτερο θα γράψουμε για την τέλεση του αγαθού, την άσκηση των αρετών, καθώς και για την τελική Κρίση, τον παράδεισο και την κόλαση.

Θα ξεκινήσουμε, κάνοντας μια στοιχειώδη ιεράρχηση των αρετών, για να ξέρεις ποιες είναι οι ανώτερες και σπουδαιότερες.  Όλες οι αρετές χωρίζονται σε δύο τάξεις: Στις πνευματικές και αόρατες, εκείνες δηλαδή που βιώνονται και καλλιεργούνται από τον άνθρωπο εσωτερικά, και στις εξωτερικές και ορατές, εκείνες που εκδηλώνονται και φαίνονται.

“Ἐσύ καί ὁ ἑαυτός σου”

Στην αρχή του κεφαλαίου που πραγματεύεται τη σχέση μας με το Θεό, γράψαμε ότι απέναντι στον εαυτό σου πρέπει να έχεις καρδιά δικαστή. Και ένας ευσυνείδητος δικαστής διαθέτει δύο βασικά προσόντα: γνώση και θάρρος. Γνώση μέν, για να ξέρει τι πρέπει να κάνει σε κάθε περίπτωση σύμφωνα με το νόμο, και θάρρος, για να κάνει αυτό που πρέπει χωρίς να φοβάται τίποτα και χωρίς να επηρεάζεται από κανέναν. Στην αντιμετώπιση του εαυτού σου πρέπει να είσαι κι εσύ οπλισμένος με γνώση και θάρρος, για να κάνεις ό,τι πρέπει, σύμφωνα με το νόμο του Θεού, και μάλιστα με ανδρεία, χωρίς να φοβάσαι τους εχθρούς σου, ορατούς και αοράτους, και χωρίς να επηρεάζεσαι απ΄αυτούς.
Όπως ασφαλώς γνωρίζεις, είσαι δισύνθετος, αποτελείσαι δηλαδή από σ ώ μ α και ψ υ χ ή.

Πῶς φανερώνεται ἡ ἀγάπη στόν πλησίον;

«Ἐσύ καί ὁ συνάνθρωπος»
Ἐπιλογή καί διασκευή ψυχωφελῶν κειμένων ἀπό τό βιβλίο «ΑΜΑΡΤΩΛΩΝ ΣΩΤΗΡΙΑ»
τοῦ μοναχοῦ Ἀγαπίου Λάνδου τοῦ Κρητός

Ὅταν ὁ Κύριος ὅρισε τήν ἀγάπη στόν Θεό ὡς τήν «πρώτη καί πιό μεγάλη ἐντολή», πρόσθεσε: «Δεύτερη, τό ἴδιο σπουδαία μ αὐτή εἶναι: «Ν’ ἀγαπᾶς τόν πλησίον σου ὅπως τόν ἑαυτό σου»(Ματθ. 22, 38-39).
    Ὅπου κι ἄν ἀνοίξεις τή Γραφή, στούς Προφῆτες, στά Εὐαγγέλια, στίς Ἐπιστολές, σ’ ὅλη τήν Παλαιά καί Καινή Διαθήκη, θά θαυμάσεις τό πλῆθος τῶν ἐπαίνων τῆς ἀγάπης πρός τόν πλησίον, καθώς καί τῶν συνεχῶν ὑπομνήσεων καί προτροπῶν τοῦ Θεοῦ γιά τήν ἄσκηση τῆς ἀρετῆς αὐτῆς.

 Στόν προφήτη Ἡσαΐα ἡ ἀγάπη πρός τόν πλησίον εἶναι ὁ ἀκρογωνιαῖος λίθος καί ἡ κυριότερη ἐκδήλωση τῆς δικαιοσύνης.

Tί εἶναι αὐτός ὁ πλοῦτος πού ποθεῖς;

«ΠΑΡΗΓΟΡΟΙ ΛΟΓΟΙ ΣΤΟΥΣ ΦΤΩΧΟΥΣ»

Ἐπιλογή καί διασκευή ψυχωφελῶν κειμένων ἀπό τό βιβλίο 

«ΑΜΑΡΤΩΛΩΝ ΣΩΤΗΡΙΑ»
τοῦ μοναχοῦ Ἀγαπίου Λάνδου τοῦ Κρητός

Μιά ἀπό τίς πιό μεγάλες θλίψεις  σ’ αὐτό τόν κόσμο εἶναι ἡ φτώχεια .Ὅταν ὁ ἄνθρωπος δέν ἔχει τά ἀναγκαῖα ὑλικά πράγματα, ὑποφέρει καί στενοχωριέται, ἰδιαίτερα μάλιστα βλέποντας τούς ἄλλους νά ἔχουν σέ ἀφθονία ὅσα αὐτός στερεῖται. Ἐκεῖνοι, νεώτεροί του ἴσως, ἔχουν χρήματα, σπίτια, κτήματα· αὐτός οὔτ’ ἕνα καλύβι. Ἐκεῖνοι χορταίνουν μ’ ὅ,τι φαγητό ἐπιθυμήσουν, αὐτός μέ δυσκολία ἐξασφαλίζει τό καθημερινό του ψωμί.

 Κάνοντας αὐτές τίς διαπιστώσεις ὁ φτωχός, θλίβεται τόσο, πού ἄλλοτε μισεῖ τή ζωή καί ζητάει τό θάνατο, ἄλλοτε πάλι ἀγανακτεῖ καί καταριέται καί βλαστημάει τό Θεό καί τούς ἀνθρώπους.

Ἑπτά ὠφέλιμες καί παρήγορες σκέψεις

Ἐπιλογή καί διασκευή ψυχωφελῶν κειμένων ἀπό τό βιβλίο «ΑΜΑΡΤΩΛΩΝ ΣΩΤΗΡΙΑ»
τοῦ μοναχοῦ Ἀγαπίου Λάνδου τοῦ Κρητός

Στόν καιρό τῶν θλίψεων θά ὠφεληθεῖς πολύ, ἄν φέρνεις συχνά στό νοῦ σου τίς ἀκόλουθες σκέψεις, μελετώντας καί ἀναλύοντάς τες σέ βάθος καί πλάτος μέ τόν δικό σου τρόπο καί λογισμό.
1.    Τί ἤσουν πρίν γεννηθεῖς, πρίν κἄν συλληφθεῖς στή μήτρα τῆς μητέρας σου; Δέν εἶχες μήτε σῶμα, μήτε ψυχή, μήτε αἴσθηση καμμιά. ΔΕΝ ΗΣΟΥΝ ΤΙΠΟΤΑ! Καί τό τίποτα, τό μηδέν, εἶναι λιγότερο κι ἀπό ἕναν κόκκο σκόνης. Γιατί αὐτά ἔχουν ὕπαρξη, ἐσύ ὅμως πρίν ἀπό τή σύλληψή σου δέν εἶχες.

Ἐσύ καί ὁ Θεός

«ΕΣΥ ΚΑΙ Ο ΘΕΟΣ»

Πῶς θά σωθοῦμε

Ἐπιλογή καί διασκευή ψυχωφελῶν κείμενων ἀπό τό βιβλίο «ΑΜΑΡΤΩΛΩΝ ΣΩΤΗΡΙΑ»

τοῦ μοναχοῦ Ἀγαπίου Λάνδου τοῦ Κρητός

Στή σχέση μας μέ τόν Θεό χρειαζόμαστε τίς τρεῖς μεγάλες θεολογικές ἀρετές,

τήν πίστη, τήν ἐλπίδα καί τήν ἀγάπη(Α’ Κορ. 13, 13).

Μ’ αὐτές διαμορφώνεται μέσα μας καρδία τέκνου.

Συλλογίσου, πῶς εἶναι ἕνας καλός κι’ ἐνάρετος γιός, πῶς αἰσθάνεται καί πῶς ἀντιμετωπίζει τόν πατέρα του, πόση ἀγάπη καί ἐμπιστοσύνη τοῦ ἔχει, μέ πόσο σεβασμό καί πόση εὐλάβεια στέκεται μπροστά του, πόση ὑπακοή τοῦ κάνει, πόση εὐγνωμοσύνη νιώθει γιά ὅσα τοῦ προσφέρει, μέ πόσο ζῆλο ἐργάζεται στά πατρικά ἔργα, μέ πόσο πόθο προστρέχει κοντά του σέ κάθε περίσταση, ἀλλά καί μέ πόση ταπείνωση ὑπομένει τίς παιδευτικές του τιμωρίες. Ἔτσι πρέπει νά διαθέσεις κι’ ἐσύ τήν καρδιά σου ἀπέναντι στόν Κύριο, τόν οὐράνιο Πάτερα καί Πλάστη σου. Τά κυριότερα χαρακτηριστικά τῆς σωστῆς σχέσεώς σου μ’ Αὐτόν θά σημειώσουμε στή συνέχεια.

Ποιά εἶναι ἡ αἰτία πού οἱ δίκαιοι ἔχουν θλίψεις σ’ αὐτόν τόν κόσμο καί οἱ ἁμαρτωλοί ἄνεση

 Αγαπίου Μοναχού του Κρητός, Αμαρτωλών Σωτηρία, εκδ. Γνόφος, Αθήνα 2009, σελ. 128-132.

«Μή παραζήλου ἐν πονηρευομένοις, μή δέ ζήλου τούς ποιοῦντας τήν ἀνομίαν, ὅτι ὡσεί χόρτος ταχύ ἀοξηρανθήσονται » , λέει ο προφήτης Δαβίδ. Πολλές αδικίες και ανομίες γίνονται σήμερα στον κόσμο. Και αυτοί που τις πράττουν φαίνονται να έχουν ευτυχία και μακαριότητα. Αντίθετα, οι ευλαβείς και ενάρετοι φαίνονται να έχουν διάφορες θλίψεις και βάσανα. Όμως, μην απορείς με αυτό, άνθρωπε, και ζηλεύεις τον πονηρό και προτιμάς το μέρος των αμαρτωλών νομίζοντας ότι τάχα αυτοί είναι καλότυχοι· γιατί τους αγαπά ο κόσμος και τους δίνει πρόσκαιρο πλούτο και μακαριότητα. Σχετικά με αυτό απορούσε και ο προφήτης Αββακούμ και έλεγε: «Γιατί, Κύριε, οι ασεβείς καταδυναστεύουν τους δικαίους και εσύ δεν τους βοηθάς;» Το ίδιο έλεγε και ο προφήτης Ιερεμίας και άλλοι: «Γιατί, Κύριε, έχουν οι άνομοι τόση ευτυχία στη ζωή τους;

Ἡ ἀντιμετώπιση τῶν θλίψεων καί ἡ προσευχή.

«Η ΠΑΡΗΓΟΡΙΑ ΤΗΣ ΠΡΟΣΕΥΧΗΣ»

Πῶς θά σωθοῦμε

Ἐπιλογή καί διασκευή ψυχωφελῶν κείμενων ἀπό τό βιβλίο «ΑΜΑΡΤΩΛΩΝ ΣΩΤΗΡΙΑ»

τοῦ μοναχοῦ Ἀγαπίου Λάνδου τοῦ Κρητός

Δέν ὑπάρχει στόν κόσμο ὑψηλότερη ἐργασία ἀπό τήν προσευχή. Γιά τό μεγαλεῖο καί τή σπουδαιότητά της, τούς τρόπους καί τά ἀποτελέσματά της μᾶς μιλοῦν διεξοδικά οἱ ἱερές Γραφές καί οἱ ἅγιοι Πατέρες. Ἐδῶ τώρα θά τονίσουμε μόνο πόσο βοηθάει στίς θλίψεις.
 Πραγματικά, δέν ὑπάρχει πιό μεγάλη παράκληση ἀπό τήν καταφυγή στόν Κύριο μέ τήν προσευχή. «Στόν Κύριο προσευχήθηκα δυνατά, ὅταν μέ βρῆκαν θλίψεις, καί μέ ἄκουσε» λέει ὁ προφήτης Δαβίδ (Ψαλμ. 119, 1).
Αὐτό ἔκαναν ὅλοι οἱ ἅγιοι στίς θλίψεις τους, καί ἡ Θεία βοήθεια δέν ἀργοῦσε, ὅπως δέν ἀργεῖ ποτέ ν’ ἀνταποκριθεῖ στήν ἱκεσία τοῦ δίκαιου. Εἶναι, ἄλλωστε, ρητή ἡ ὑπόσχεση τοῦ Κυρίου: «Ζήτησε τή βοήθειά μου στή θλίψη σου, καί θά σέ γλυτώσω ἀπ’ αὐτήν» (Ψαλμ. 49, 15).

“Ἡ ἀκηδία” – Ἀμαρτωλῶν Σωτηρία

Ακηδία είναι η αθυμία και η ανορεξία που κυριεύει τον άνθρωπο, κάνοντάς τον απρόθυμο, αμελή ή αδιάφορο για κάθε πνευματικό έργο. Είναι κι αυτή μία από τις θανάσιμες αμαρτίες, σαν πρόξενος πολλών και φοβερών κακών. Η ακηδία προξενεί παραλυσία στο νου και την ψυχή, οκνηρία στην εκπλήρωση των εντολών του Θεού, και προπαντός μίσος για την προσευχή και την ψαλμωδία. Απ΄αυτή την παράνομη μάνα γεννιούνται δύο ασεβέστατες θυγατέρες. Πρώτη είναι η μικροψυχία, όταν ο άνθρωπος βρίσκει δύσκολο τον πνευματικό αγώνα και ακατόρθωτες τις αρετές, οπότε πέφτει στην αμέλεια και δεύτερη είναι η απόγνωση, όταν, λόγω της αμέλειάς του, χάσει κάθε ελπίδα σωτηρίας. Η απόγνωση είναι η χειρότερη απ΄όλες τις αμαρτίες.